06.02.2023
Í skýrslunni Sýslumenn. Samanburður milli embætta (mars 2019) gerði Ríkisendurskoðun grein fyrir niðurstöðum úttektar á þeim breytingum á stjórnsýslunni sem átti sér stað með gildistöku laga nr. 50/2014 um framkvæmdavald og stjórnsýslu ríkisins í héraði. Markmið breytinganna var að efla þjónustu, rekstur og stjórnsýslu sýslumannsembættanna og gera þau að miðstöð stjórnsýslu ríkisins í héraði. Sýslumannsembættum á Íslandi fækkaði úr 24 í níu með þessum lagabreytingum og á sama tíma var löggæsla að fullu aðskilin frá starfsemi þeirra. Sjá nánar upphaflega skýrslu
Um var að ræða úttekt að frumkvæði Ríkisendurskoðunar til að kanna hvernig staðið hafði verið að breytingum á stjórnsýslunni með lögum nr. 50/2014. Með setningu þeirra var sýslumann-embættum fækkað úr 24 í níu og löggæsla að fullu skilin frá starfsemi þeirra. Fjallað var um starfsemi sýslumannsembætta í ljósi hagkvæmni og skilvirkni og með hliðsjón af markmiðum breytinganna sem m.a. sneru að því að efla þjónustu, rekstur og stjórnsýslu embættanna.
Í skýrslunni lagði Ríkisendurskoðun fram fjórar tillögur til úrbóta sem beint var að dómsmálaráðuneyti og sýslumannsembættunum. Þær fjölluðu um skipulag, skilvirkni og hagkvæmni í þjónustu og rekstri, m.a. með aukinni samvinnu embætta. Þessu til stuðnings beindust tillögurnar einnig að þróun upplýsingakerfa, þörf á aukinni rafrænni þjónustu og því að skilgreina þyrfti nánar hlutverk og þjónustustig í samhengi við rétta fjármögnun.
Dómsmálaráðuneyti og sýslumannsembættin hafa brugðist við tillögum Ríkisendurskoðunar. Í þessu felst m.a. samstarf um gerð stefnumótunar í málaflokknum, aukin fjárframlög og meiri samvinna milli embætta ekki síst á vegum Sýslumannaráðs. Frekari áform ráðuneytis um sameiningu sýslumannsembætta hafa ekki náð fram að ganga og í sameiginlegri umsögn sýslu-manna kemur fram að það sé ekki talið tímabært.
Þróun á upplýsingakerfi sýslumanna, Sýslunni, er í skilgreindum farvegi byggt á þarfagreiningu hvað varðar mælingar á málshraða og um forsendur verkbókhalds. Þróunin er studd af ráðuneytinu.
Rafræn stjórnsýsla hefur tekið umtalsverðum framförum með samstarfi sýslumanna, ráðuneytis og Stafræns Íslands og skapað farveg til frekari þróunar. Þetta á við á breiðu sviði, þ.m.t. rafræn erindi og leyfisveitingar, ýmsa sjálfsafgreiðslu og skjöl á sviði þinglýsinga.