Landspítali - niðurstöður fjárhagsendurskoðunar á bókhaldi ársins 2021

17.05.2023

Ríkisendurskoðun hefur farið yfir ákveðna liði í ársreikningi Landspítala fyrir árið 2021. Spítalinn er A-hluta stofnun ríkissjóðs og eru ársreikningur stofnunarinnar og annarra A-hluta stofnana ekki áritaðir sérstaklega og því ekki gefið álit á ársreikningnum sjálfum. Endurskoðun fer fram sem hluti af endurskoðun ríkisreiknings og gefur Ríkisendurskoðandi út álit á ríkisreikningi í heild sinni.

Landspítali - niðurstöður fjárhagsendurskoðunar á bókhaldi ársins 2021 (pdf)

Mynd með færslu

Útdráttur skýrslu

Vakin er athygli á eftirfarandi ábendingum og athugasemdum en smávægilegum ábendingum var komið beint á framfæri við stjórnendur þegar endurskoðunarvinna fór fram.

  1. Innri endurskoðun
    Ríkisendurskoðun telur að eftirlitsumhverfið sé almennt gott hjá Landspítala. Þrátt fyrir það er nauðsynlegt að til spítalans verði ráðinn innri endurskoðandi. Hlutverk innri endurskoðanda er meðal annars að kanna hvort unnið sé eftir þeim fjölmörgu skráðu og óskráðu verkferlum sem í gildi eru á spítalanum. Ríkisendurskoðun ítrekar að stjórnendur yfirfari þessa þörf. Einnig kemur til greina að útvista þessu verkefni til endurskoðunarfyrirtækja.

    Þessi ábending hefur verið í endurskoðunarskýrslum síðustu ára án þess að nokkrar úrbætur hafi verið gerðar.
    Sjá nánar í kafla 4.2.
     
  2. Fasteignir
    Með lögum um opinber fjármál nr. 123/2015 var sú breyting frá fyrri reikningsskilareglum að ríkisaðilum ber að færa til eignar alla varanlega rekstrarfjármuni sem áður voru gjaldfærðir. Þar á meðal eru fasteignir. Fasteignir eru þó ekki færðar hjá einstaka stofnunum, samkvæmt ákvörðun fjármála- og efnahagsráðuneytis. Á grundvelli þeirrar ákvörðunar eru fasteignir Landspítala ekki færðar í ársreikningi hans en gerð er grein fyrir fasteignamati þeirra í skýringu með ársreikningnum og er fasteignamatið 40.045 milljónir króna í árslok 2021. Það er álit Ríkisendurskoðunar að það sé ekki í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur að fasteignir sem tilheyra spítalanum séu ekki eignfærðar í efnahagsreikning hans.

    Þessi ábending hefur verið inni í endurskoðunarskýrslu frá því árinu 2017 þegar lög um opinber fjármál nr. 123/2015 tóku gildi.
    Sjá nánar í kafla 5.7
     
  3. Eignaverk vegna fasteigna
    Það er álit Ríkisendurskoðunar að það sé ekki í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur að endurbætur á fasteignum séu eignfærðar sem fastafjármunir í efnahagsreikningi þar sem, samkvæmt fjár- og fjáraukalögum, er gert ráð fyrir að Landspítali beri þennan kostnað. Uppsafnaður kostnaður áranna 2017-2021 nam um 4.606 milljónum króna í árslok 2021 og er skuldfærður á móti fjárfestingarframlagi vegna eignaverka 4.446 milljónir króna.

    Þessi ábending hefur einnig verið inni í endurskoðunarskýrslu frá því árinu 2017 þegar lög um opinber fjármál nr. 123/2015 tóku gildi.
    Sjá nánar í kafla 5.7
     
  4. Verkferlar
    Nauðsynlegt er að fara reglulega yfir alla verkferla vegna bókhalds og tryggja að þeir séu samþykktir með formlegum hætti af framkvæmdastjórn þannig að starfsmenn séu meðvitaðir um hvaða verkferlar eru í gildi. Verkferlar þurfa að stuðla að virku innra eftirliti vegna allra bókhaldsferla.
    Sjá kafla 4.1 vegna innra eftirlits, kafla 5.4 vegna rekstrartekna og kafla 5.5 vegna launa og launtengdra gjalda.
     
  5. Rannsóknarþjónusta
    Þjónustutekjur Landspítala námu 4.666 milljónum króna á árinu 2021, þar af námu tekjur rannsóknarþjónustu 2.098 milljónum króna. Veikleiki er í innra eftirliti með tekjum vegna rannsókna. Að loknum rannsóknum fara niðurstöður inn í Vigrakerfi en þar er haldið utan um gjaldskrár og reiknireglur. Vigrakerfið skilar vikulega reikningsupplýsingum inn í Orra, fjárhagskerfi ríkisins, þar sem endanlegir reikningar eru gerðir, m.a. á lækna sem hlotið hafa rannsóknarstyrki. Sá veikleiki er við þessa tekjumyndun, fyrir Landspítala, að ekki hefur enn verið komið á fót afstemmingarkerfi sem stemmir af þær rannsóknir sem lokið er við og þær rannsóknir sem fara inn í Vigrakerfið.
    Sjá nánar í kafla 5.4
     
  6. Birgðir
    Halda þarf betur utan um Eimskipalagerinn þar sem ekki er gerð afstemming á milli birgðakerfis Eimskipalagers og birgðakerfis Landspítala.
    Sjá nánar í kafla 5.8.
     
  7. Viðskiptakröfur
    Gerð er athugasemd við það að viðskiptakröfur með kreditstöðu í árslok eru ekki endurflokkaðar meðal viðskiptaskulda í ársreikningnum. Einnig er gerð athugasemd við það að viðskiptakröfur eru ekki stemmdar af við viðkomandi með reglulegum hætti.
     
  8. Handbært fé og vörslufé
    Það er álit Ríkisendurskoðunar að bankareikninga sem varða þjónustu og fjárhagslega umsjón með þeim sjálfseignarstofnunum, sérsjóðum og verkefnum sem tengjast starfsemi spítalans beri að færa meðal eigna og skulda í efnahagsreikningi sem vörslufé og stemma þá af við reglubundin uppgjör hjá spítalanum. Samtals nema innistæður á umræddum bankareikningum 1.005 milljónum króna.
     
  9. Viðskiptaskuldir
    Erlendar viðskiptaskuldir eru færðar í ársreikningi miðað við gengi viðskiptadags en eru ekki færðar upp miðað við gengi viðkomandi gjaldmiðils um áramót. Í árslok þarf að reikna upp erlendar viðskiptaskuldir miðað við árslokagengi viðkomandi mynta.

Lykiltölur

Tekjur (m.kr.)
Gjöld (m.kr.)
Fjármunir
Fjármagn